Panama: El Final!!

  • Beginstand kilometerteller: 88.123 km
  • Huidige kilometerstand : 178.258 km
  • Totaal afgelegde kilometers: 90.135 km
  • Aantal dagen onderweg: 1.226 dagen
  • Huidige locatie: Geldrop, Nederland
  • Laatste update: 22 mei 2019

En dan zit het er “ineens” op.
Zo zeg je eind mei 2015 je huis en werk op en begint een nieuwe, avontuurlijke manier van leven waarin vrijheid centraal staat. En zo ben je terug in Nederland, enerzijds bekend en vertrouwd, anderzijds ook zoekende om je plekje weer te (her)vinden in het alledaagse, gestructureerde en voorspelbare leven.

En dus is dit het allerlaatste reisverhaal. Het allerlaatste stukje Zuid-Amerika…

Het naderende einde gaf ons best een raar en ook wel een beetje een triest gevoel. Ook voelden we ons behoorlijk ontheemd zo zonder Pietertje, die aan zijn 3 weken durende overtocht begonnen was, terwijl wij nog 3 weken backpackend door een stukje Colombia en Panamá zouden trekken.

Net als op Cuba, moesten we ook nu weer wennen aan het reizen met een (te zware) rugzak. Het was voor ons een hele omslag. Ineens moesten we een route uit gaan stippelen en een echte planning gaan maken, waar we niet spontaan van konden afwijken. Een accommodatie boeken, uitzoeken òf en hoe je ergens met openbaar vervoer kan komen, de wekker zetten, wachten op de bus, het in en uitpakken van de rugzakken, slapen in hostels en het delen van een (niet al te schone) keuken. Dit terwijl we de afgelopen 3,5 jaar gewend zijn alles spontaan te doen, zonder duidelijk plan, verrast worden door onbekende plekjes en het ervaren van een ultiem gevoel van vrijheid.

Maar misschien was het niet eens zo verkeerd dat we deze laatste weken al een stukje gevoel van vrijheid moesten “inleveren” met het afscheid nemen van Pietertje. Hiermee konden we alvast een beetje gaan wennen aan onze terugkeer naar het ‘normale’ leven.

We verlieten de havenstad Cartagena. Via een lange busrit, met dramatisch weinig beenruimte, en de volgende ochtend een heftige bootovertocht naar het gehuchtje Sapzurro, zouden we een paar dagen erop de San Blas eilanden gaan bezoeken met een georganiseerde tour.
Terwijl we zo in de bus zaten, met kramp in onze benen, passeerden we meerdere plekjes waarvan we allebei zeiden: “Dat was een mooie plek geweest om te wildkamperen”, maar de bus reed verder en daarvoor in de plaats arriveerden we ‘s avonds in een nietszeggend hotelletje, om vervolgens vroeg in de ochtend weer uit te checken om de boot te kunnen pakken. De bootovertocht ging er ontzettend ruig aan toe. Een man naast ons kreeg, naar het leek, een epileptische aanval en moest in een gehuchtje van een tiental woningen en alleen bereikbaar per boot van boord gehaald worden. Een plaats zonder enige voorzieningen, als je geluk hebt misschien een dokterspostje. Het zijn van die momenten dat je je realiseert dat je behoorlijk kwetsbaar bent op dit soort afgelegen plekken en dat we van geluk mogen spreken dat we zelf nooit iets hebben gehad.
Janneke, die doodsangsten uitstond vanwege de hoge golven, zag (voor de zoveelste keer deze reis) de krantenkoppen alweer voor zich, terwijl ze tussendoor verschillende kotszakjes vulde en riep dat ze de boottrip naar de San Blas eilanden zou annuleren!

Een paar dagen niksen in het dorpje Sapzurro, omringd door jungle en mooie strandjes, ging ons goed af. Ondertussen waren we getuigen van de trieste realiteit hier. In twee dagen tijd arriveerden er zo’n 800 vluchtelingen afkomstig uit de hele wereld, die deels per boot en deels te voet de levensgevaarlijke oversteek van Colombia naar Panama maken door de zogenaamde “Darien Gap”. De Darien Gap is een 110 kilometer lang, onherbergzaam niemandsland dat de verbinding vormt tussen Zuid- en Midden Amerika. Een onbewoond gebied, zonder wegen en voorzieningen, alleen maar dichtbegroeide jungle, moeras, tropische temperaturen en insecten die je levend opeten. Drugssmokkelaars en guerrillastrijders zijn hier de baas. Het is niet bekend hoeveel vluchtelingen de tocht overleven, maar locals stellen dat het een waar kerkhof moet zijn van mensen die vanwege uitputting, uitdroging of geweld het niet hebben gered.

De toerorganisatie heeft Kuna-mensen in dienst die o.a. de maaltijden verzorgen. Een typisch Kuna gerecht van rijst, groente en vlees bereid in een bananenblad.

De San Blas eilanden liggen naast deze “Darien Gap”, aan de Caribische zijde van Panama, maar zijn veilig om te bezoeken. Het hoort officieel bij Panama, maar de inheemse bevolkingsgroep, de Kuna’s, bezitten deze ruim 350 tellende eilanden en leiden een autonoom en veelal traditioneel bestaan. Alleen met toestemming mag je de San Blas bezoeken. Mondjesmaat en gedoseerd laten de Kuna’s toeristen toe. Op een paar zeilboten na, zagen we geen enkele andere toerist deze 4 dagen, iets wat deze bestemming extra bijzonder maakte.

Een traditioneel geklede Kuna-dame in een traditioneel bootje.

De drugssmokkelaars proberen behalve via de Darien Gap ook per boot hun drugs naar Panama te smokkelen. Daarom is er bij de grensovergang, die alleen per boot bereikbaar is, een strenge controle. Al onze bagage moest van boord en in een rij op de grond gelegd worden. Wijzelf moesten in een rij tegen de muur staan, terwijl de militairen met hun honden de tassen controleerden. Ook al weet je dat je niks te vrezen hebt, toch is het een spannend en imponerend moment en was iedereen opgelucht dat we door mochten. Later werden we op zee opgeschrikt door een bootje met gewapende, gemaskerde mannen in camouflage pakken. Of het militairen waren was ons in eerste instantie niet duidelijk. Ze maanden ons te stoppen, zeiden verder niets en opnieuw zag Janneke de krantenkoppen weer voor zich! Na een minuutje, dat aanvoelde als een uur, mochten we verder. Gelukkig dus wél militairen!

We waren met een gezellige groep van 20 ‘jonkies’ tussen de 18 en 30  jaar en bezochten vier dagen lang met onze twee speedbootjes twee eilanden per dag. De zee was gelukkig niet al te ruw en we voeren maar max 2 uur per dag wat ervoor zorgde dat Janneke d’r maag prima bestand was tegen deze trip. De rest van de tijd luierden we op de meest schitterende onbewoonde eilandjes die we helemaal voor onszelf hadden, want er zijn strikte afspraken met de Kuna’s en alleen onze tourorganisatie mocht hier op deze dagen komen.

De primitieve wc in 1 van de Kuna-dorpjes

We bezochten een aantal Kuna dorpen en sliepen er twee nachten. De dorpjes zijn gebouwd op kleine eilandjes en zijn helemaal volgebouwd met traditionele rieten woningen. Zoals wel vaker deze reis was het hier ook weer boeiend om naar de wc te gaan: het is niet meer dan een houten hokje boven het water met een gat dat uitkomt in zee. Als je moet poepen wordt het helemáál interessant, want allerlei kleurrijke vissen schieten op de ontlasting af en binnen een mum van tijd is het meeste opgeruimd!

Traditionele dans met panfluit muziek

Verder is er, op de primitieve woningen en een volleybalveld (de meest populaire sport onder de Kuna’s) na, eigenlijk helemaal niks. De Kuna gemeenschappen, die hun eigen taal spreken, zijn grotendeels geïsoleerd van de buitenwereld, weliswaar met een handjevol moderne invloeden zoals de gsm, tv en bekende merkkleding. Ook valt op dat ze ontzettend veel kinderen hebben, die enthousiast en nieuwsgierig reageerden op onze komst. De oudere vrouwen zijn veelal nog traditioneel gekleed, kleurrijk en versierd met brede arm- en enkelbanden gemaakt van kralen. De mannen halen in hun traditionele bootjes de visvangst binnen, dat samen met de verkoop van kokosnoten hun belangrijkste en vrijwel enige vorm van inkomsten is.

De laatste nacht sliepen we in een hangmat op één van de onbewoonde eilandjes, omringd met wat palmbomen en verder helemaal niets. Alsof dat niet voldoende was ter afscheid van deze bijzondere eilandentrip, “complimenteerde” een jonkie uit de groep ons ook nog even met de opmerking dat hij “aan onze mentaliteit helemaal niet merkte dat wij zo oud zijn”…

Ons favoriete eilandje.

De San Blas trip eindigde in Panamá. We hadden eigenlijk behalve een bezoek aan Janneke d’r neef in Panama City geen flauw idee wat we er wilden gaan doen. We besloten het rustig te houden en behalve de hoofdstad maar één ander plaatsje aan te doen.

Tegen de stad aan ligt het beschermde Metropolitan natuurpark met o.a. apen, luiaarden, agoeti’s (knaagdier) en een schitterend uitzicht.
Het oude centrum van Panama Stad
We bezoeken het indrukwekkende Panama Kanaal.
Vanuit de Stille Oceaan vaart dit schip via het Panama Kanaal naar de Atlantische Oceaan.

In totaal verbleven we 5 nachten bij Janneke d’r neef Bas en zijn gezin, die aan de rand van de hypermoderne hoofdstad wonen met zijn talloze wolkenkrabbers. Heel leuk om elkaar na zo’n 25 jaar weer te zien. Omdat zij alweer 12 jaar in Panama Stad wonen, kennen ze de hoofdstad op hun duimpje. Bas nam ons enthousiast mee naar allerlei leuke plekjes en wist een hoop interessante weetjes te vertellen. We hadden ons geen leukere privégids kunnen wensen.  

Neef & nicht na tig jaren weer even herenigd.
Zoon Maarten, Bas, Margreet en dochter Femke.

Na nog 4 dagen relaxen in het kleine badplaatsje Santa Catalina was het einde van onze reis dan echt definitief.

Ons eigen hutje ‘a la Pietertje-formaat’!

Op 19 april namen we met gemengde gevoelens definitief afscheid van Zuid-Amerika. Het continent dat ons 3 jaar lang op zo veel momenten en manieren wist te verrassen.
We namen niet alleen afscheid van een hele mooie reis, maar ook van een bepaalde vorm van vrijheid en spontaniteit, van een langzame, basic, ongedwongen en avontuurlijke manier van leven waarbij je afgaat op je gevoel en waarbij tijd en drukte geen rol spelen en het ontmoeten van zo veel natuurschoon, fijne mensen en nieuwe culturen intens genieten is.
Deze reis, die we misschien niet als een reis zouden moeten bestempelen, maar eigenlijk meer als een manier van leven, heeft ons nog meer gebracht dan we hadden durven dromen. We zijn dan ook intens dankbaar dat wij de kans hebben gehad dit te doen en zullen de rest van ons leven blijven nagenieten van al het moois en avontuurlijke dat we hebben beleefd.

Een gedeelte van de ringweg in Panama Stad loopt over de zee.

We willen jullie lezers allemaal hartelijk bedanken voor het volgen van onze avonturen. We hebben het altijd erg leuk gevonden te weten dat mensen genoten van onze reisverhalen en om mailtjes en reacties te ontvangen, van zowel bekenden en onbekenden als van voormalige en toekomstige overlanders.

Het is de bedoeling dat we binnenkort nog één stukje schrijven over allerlei weetjes en feiten over de reis. Bijvoorbeeld hoeveel landen we bezochten,  hoeveel geld we uitgegeven hebben, o.a. aan diesel, boodschappen, auto, etc, wat onze engste of meest bizarre momenten zijn geweest, onze meest favoriete bestemmingen en ga zo maar door. Dat hebben jullie dus nog tegoed, maar voorlopig geen reisverhalen meer. Eerst zal er weer eens gewerkt en gespaard moeten worden.

Voor de fanatieke volgers die onze reisverhalen zullen missen, is er gelukkig wel goed nieuws: dit was zeer zeker niet onze laatste overlandreis die we hebben gemaakt, dus ongetwijfeld zullen er in de toekomst nieuwe verhalen volgen!


Gracias y adiós!!!


Leuke weetjes:

  • Pietertje is heelhuids thuisgekomen! Ondanks dat hij niet goed vastgezet was in de container, heeft hij geen enkele schade opgelopen.
  • Na het verhelpen van een paar kleine dingetjes (o.a kapotte lamp en toeter) is Pietertje ook weer door de APK keuring gekomen.
  • We wonen bij Janneke d’r vader in, waar we een ruim privé vertrek hebben. We hebben dus geen grote haast met het zoeken naar een eigen woning.
  • Ralph begint 3 juni met werken bij zijn voormalige werkgever.
  • Janneke is begonnen met solliciteren.
  • Dat Pietertje in Nederland ook een graag geziene gast is blijkt wel uit het feit dat hij gevraagd is om iemand naar zijn eindexamen galafeest te brengen J
  • De volgende trip is alweer in zicht: Van 23 tot eind mei bezoeken we met Pietertje twee overland-weekends in Nederland en tussen die weekenden in toeren we op de bonnefooi een beetje rond.
This entry was posted in Centraal Amerika, Reisblog. Bookmark the permalink.

22 Responses to Panama: El Final!!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *